Oude patronen doorbreken

Slide Doelen realiseren Oude patronen doorbreken met Innerlijke Ontwikkeling Waarden

Het is onze missie om mensen op te leiden, te inspireren en in staat te stellen een positieve kracht te zijn voor verandering in de samenleving, in hun eigen leven en de mensen om hen heen. En tegelijkertijd doel en betekenis in hun leven te geven door authentiek te zijn.

Wij willen jou – als lezer -bekend maken met de Innerlijke Ontwikkeling Waarden (IOW). De IOW hebben als doel om jou, jouw medewerkers te ondersteunen om eigen doelen, die van je team of organisatie te verwezenlijken.

De IOW

De IOW bestaan uit 5 kaders en 23 vaardigheden en kwaliteiten die cruciaal zijn voor leidinggevenden. Ze zijn niet ontwikkeld door slechts één of enkele experts, maar door meer dan duizend mensen – met twee onafhankelijke onderzoekers die de input van verschillende referentiegroepen coderen en integreren. Samen met professionals op het gebied van duurzaamheid en systeemverandering en professionals die werken aan HR en leiderschapsontwikkeling  zijn we met ons allen erin geslaagd kaders te creëren dat echt in co-creatie is gemaakt.

Het IOW-raamwerk:

Relatie tot jezelf

Cognitieve vaardigheden

Zorgdragen voor anderen en de wereld

Sociale vaardigheden

Verandering aansturen

Voorwaarden scheppen voor verandering

Impact maken doe je door verandering in te zetten. Maar hebben we wel alles in huis om impact te creëren? Als onderdeel van de samenleving staan we met zijn allen voor enorme en complexe uitdagingen. Die uitdagingen kunnen we niet oplossen met business as usual. We hebben nieuwe oplossingen nodig, in economie, energie, voedsel, mobiliteit, solidariteit, huisvesting, onderwijs etc.

We hebben sociaal innovatoren en sociaal ondernemers nodig. Pioniers die de status quo uitdagen. Die zich niet neerleggen bij de bestaande situatie. Die durven dromen over een andere toekomst. Die vernieuwende en effectieve oplossingen uitwerken. Die hun blik richten op hun missie en hun impact.

Essentiële toolbox voor mindshift

Het antwoord ligt voor een deel in een nieuwe kijk op competentiekaders. We hebben specifieke vaardigheden nodig om complexe uitdagingen aan te pakken. Denk maar aan innoveren en nieuwe perspectieven ontwikkelen, of impactvol samenwerken. Dat nieuwe competentiekader heet Innerlijke Ontwikkelings Waarden.

Het is een unieke combinatie van vaardigheden, dat accelererend kan werken om duurzame verandering te brengen. Als we dus die competenties ontwikkelen als individu, als organisatie en als maatschappij, kunnen we met zijn allen snelheid pakken in de broodnodige transitie.

Het kader van de Innerlijke Ontwikkeling Waarden komt uit Zweden. De initiatiefnemers noemen het kader een “essentiële toolbox voor de mindshift die we nodig hebben om doelen te halen.

Interessante groei pistes

Waarom wij vanuit Visie geloven in een dergelijk kader? Omdat het je doet stilstaan bij het persoonlijke groeipad dat nodig is om impact te maken. Bij jou als individu, als leidinggevende, als ondernemer én ook bij alle mogelijke gesprekspartners waar je onderweg mee in contact komt. Als je je bewust bent van het innerlijke werk dat mensen te doen hebben, kan je op een andere manier kijken naar situaties en samenwerkingen. Dat kan helpen om anderen te deblokkeren en op het juiste spoor te zetten.

Als mens boeken wij progressie door nieuwsgierig te zijn en verandering te omarmen. We zien dit door de geschiedenis heen in elk deel van de samenleving en het bedrijfsleven. Dit is de reden waarom vandaag de dag, in een tijd vol innovaties, het gebrek aan juiste acties op het gebied van het realiseren van doelen verbijsterend is. We hebben meer dan ooit transformatie nodig, maar we worstelen met de complexiteit van onze uitdagingen.

Het besef groeit dat complexe problemen niet door individuen kunnen worden opgelost – we moeten ze samen oplossen. Tot nu toe hebben we ons gericht op concurrentie. Nu moeten we ineens leren samenwerken. Ongeacht onze persoonlijke waarden en voorkeuren, moeten we de tools voor samenwerking en co-creatie beheersen.

De vaardigheden die vandaag de dag nodig zijn, zijn ons niet bij de geboorte gegeven; ze komen voort uit levenslang leren. We beschouwen het vaak als wijsheid, maar onze individuele ervaringen zijn niet voldoende om de complexe problemen op te lossen waarmee we nu worden geconfronteerd.

Het doel van Visie is om mensen op te leiden, te inspireren en in staat te stellen een positieve kracht te zijn voor verandering in hun organisatie, in hun eigen leven en de mensen om hen heen, en tegelijkertijd authentiek te zijn.

Vanuit Visie bieden bij een kader dat jou helpt complexe problemen op te lossen en een transformatie te kunnen realiseren. Een kader waarin cruciale vaardigheden en kwaliteiten staan beschreven. Het is een handig kompas dat voor iedereen persoonlijke groei stimuleert. Vooral handig voor mensen in leidinggevende posities.

Opmerking:

Deze competentielijst is geen checklist waarvan je alles moet kunnen afvinken voordat je je project kan starten. Het is een nuttige bril om geregeld eens op te zetten. Het kan versterkend werken, en kan je helpen impact te maken. Want impact maken gaat over meer dan je producten of diensten verkopen. Het gaat ook over hoe je jezelf als individu ontwikkelt en daarmee organisaties om verandering te creëren. We gebruiken het kader om de gestelde doelen te kunnen bereiken.

Van ‘Zijn’ tot ‘Doen’

Over welke vaardigheden en kwaliteiten gaat het nu precies? Het kader bevat alles samen 23 competenties, die passen in vijf grote categorieën. Het gaat om deze thema’s:

  • Hoe verhoud jij je tot jezelf? Competenties: innerlijk kompas, integriteit en authenticiteit, zelfbewustzijn.
  • Cognitieve competenties: kritisch denken, systemisch bewustzijn, nieuwe perspectieven creëren, langetermijndenken.
  • Zorgen voor anderen en de wereld. Competenties: waardering, verbondenheid, empathie en medeleven.
  • Sociale vaardigheden: communicatievaardigheden, co-creatievaardigheden, inclusieve mindset en interculturele vaardigheden, vertrouwen.
  • Verandering creëren. Competenties: moed, creativiteit, optimisme, volharding.

1. Zijn. Hoe verhoud jij je tot jezelf?

Competenties: innerlijk kompas, integriteit en authenticiteit, zelfbewustzijn en aanwezigheid.

Innerlijk kompas

Het hebben van een diepgeworteld gevoel van verantwoordelijkheid en betrokkenheid bij waarden en doelen die te maken hebben met het welzijn van het geheel.

Het hebben van een “innerlijk kompas” is geen vaardigheid, maar eerder een gevolg van het hebben van een breed bewustzijn dat ook leidt tot een motivatie om te zorgen voor en bij te dragen aan het welzijn van iets dat veel groter is dan zichzelf. Dit grotere geheel kan op verschillende manieren worden geconstrueerd:

  • de mensheid,
  • het mondiale ecosysteem, of
  • bepaalde grootschalige kwesties, zoals
    • klimaatverandering,
    • milieuproblemen,
    • volksgezondheid,
    • mensenrechten, etc.

Het concept van een innerlijk kompas heeft te maken met hoe mensen prioriteiten stellen bij het nemen van beslissingen en het handelen. Een stabiel innerlijk kompas verankerd in waarden met betrekking tot een groter geheel betekent dat zorgen voor het welzijn van het grotere geheel in verschillende situaties in aanmerking worden genomen.

Nogal wat concepten die door de respondenten werden opgesomd, kunnen gerelateerd kunnen worden aan het innerlijk kompas, bv. gegrond zijn in ethische waarden, passie voor het geheel, zorg voor anderen, solidariteit en doelgerichtheid.

Een innerlijk kompas heeft dat stevig verankerd in een verbintenis om bij te dragen aan het welzijn van het geheel en is nauw verbonden met andere IOW, zoals verbondenheid, lange termijn oriëntatie en visie, en doorzettingsvermogen.

Integriteit en authenticiteit

Een verbintenis en een vermogen om te handelen met oprechtheid, eerlijkheid en integriteit.

Dit item gaat deels over waarden waarmee men zich heeft vereenzelvigd en die men in praktijk brengt. Het houdt ook sterk verband met persoonlijke volwassenheid. Om te kunnen handelen met oprechtheid, eerlijkheid en integriteit, moet een persoon zich scherp bewust zijn van zijn of haar innerlijke processen (reacties, emoties, identificaties), evenals een krachtig zelfbewustzijn hebben dat niet gemakkelijk bedreigd wordt. Hierdoor is de persoon in staat zich op gepaste wijze kwetsbaar op te stellen.

Openheid en leergierigheid

Een basishouding van nieuwsgierigheid en de bereidheid om kwetsbaar te zijn, verandering te omarmen en te groeien.

Het vermogen om open te staan voor leren, herevaluatie en nieuwsgierig te zijn naar alternatieve manieren om verschillende zaken waar te nemen en te interpreteren, vereist een stevige persoonlijkheid.

Als iemands gevoel van zelfwaardering afhankelijk is van het identificeren met een bepaald zelfbeeld of als iemands gevoel van veiligheid samenhangt met de drang naar overtuigingen en waarden, is er waarschijnlijk een behoefte aan weerstand. Weerstand die een belemmering kan vormen om open en nieuwsgierig te blijven wanneer men te maken krijgt met onbekende of afwijkende opvattingen of gebeurtenissen.

Openheid en een lerende instelling moeten daarom niet worden beschouwd als een vaardigheid die getraind kan worden, maar is nauw verbonden met het ontwikkelingsproces naar volwassenheid waarbij het hele zijn betrokken is. Openheid is ook een van de persoonlijkheidskenmerken dat als kader is opgenomen.

Openheid en een lerende instelling zijn sterk gerelateerd aan kritisch denken, complexiteit bewustzijn, perspectief vaardigheden, bescheidenheid, creativiteit en communicatievaardigheden.

Zelfbewustzijn

Het vermogen om in reflectief contact te staan met eigen gedachten, gevoelens en verlangens; het hebben van een realistisch zelfbeeld en het vermogen om zichzelf aan te passen.

Wat er in iemand omgaat heeft een enorme impact op het potentieel van die persoon om effectief te zijn in de omgang met complexe kwesties, vooral in interactie met mensen met verschillende perspectieven en belangen. Uitdagende situaties roepen emotionele en mentale reacties op. Als een persoon niet in staat is deze reacties te controleren, is het vermogen om er op een constructieve manier mee om te gaan beperkt. en kan de persoon handelen vanuit emoties, defensieve reacties en overhaaste oordelen, zonder echt te merken dat dit gebeurt.

Zelfbewustzijn houdt in dat je bewust bent van je eigen gevoelens (emotioneel), jouw manieren van informatieverwerking(mentaal), jouw motivaties (drijfveren)  en andere fysieke en interne psychologische processen op het moment dat ze plaatsvinden (of kort daarna).

In contact zijn met en het begrijpen van je eigen innerlijke processen, leidt vaak tot meer zelfacceptatie, minder behoefte om vast te houden aan een geïdealiseerd zelfbeeld en daardoor minder behoefte aan psychologische verdedigingsmechanismen.

Een goed ontwikkeld vermogen tot zelfbewustzijn maakt het mogelijk om actief de relatie te beheren tussen interne (spontane) processen en de verwachtingen en behoeften die gekoppeld zijn aan een bepaalde rol of functie die de persoon heeft.

Synoniemen voor zelfbewustzijn die werden genoemd door respondenten: zelfreflectie, zelfzorg, zelfaanvaarding, zelfleiderschap en persoonlijke integratie van geest, lichaam en ziel.

Zelfbewustzijn is nauw verbonden met aanwezigheid, bescheidenheid, integriteit & authenticiteit, openheid en leerhouding.

Aanwezigheid

Vermogen om in het hier en nu te zijn, zonder oordeel en in een staat van open-eind aanwezigheid.

Dit vermogen is sterk verbonden met Openheid en Leerhouding, maar benadrukt de kwaliteit van het zich volledig beschikbaar stellen ten dienste van ontmoetingen met andere mensen, op een accepterende, aandachtige, gevoelige en niet-oordelende manier. Deze kwaliteit kan deels beschouwd worden als een vaardigheid die getraind kan worden door het beoefenen van “luisteren op 5 manieren” of mindfulness oefeningen.

Maar een goed ontwikkeld vermogen tot aanwezigheid is waarschijnlijk ook afhankelijk van het relatief vrij zijn van vooringenomenheid met het projecteren en verdedigen van een bepaald zelfbeeld of het willen voldoen aan een bepaald ideaalbeeld dat een gevoel van veiligheid geeft.

Aanwezigheid is ook verwant met zelfbewustzijn.

2. Denken – cognitieve vaardigheden

Competenties: kritisch denken, complexiteit bewustzijn, perspectief vaardigheden, zingeving, lange termijn oriëntatie & visievorming.

Kritisch denken

Vaardigheid in het kritisch beoordelen van de validiteit van standpunten, bewijzen en plannen.

“Kritisch denken” is een begrip dat verschillende betekenissen heeft gekregen. Het is sterk verwant met “reflectieve oordeelsvorming” of “vaardigheden om te argumenteren”.

Eén manier om vaardigheden van kritisch denken te beschrijven is door te focussen op de gewoonten van het stellen van indringende vragen in verband met uitspraken, geldigheid beweringen, opvattingen en meningen, vragen zoals:

  • Zijn er goede redenen om aan te nemen dat de beweringen geldig zijn?
  • Welke andere feiten zouden relevant kunnen zijn voor een evenwichtige interpretatie?
  • Welke gevolgen moeten waar zijn als de beweringen waar zijn?
  • Welke andere standpunten of interpretaties zijn mogelijk geldig met betrekking tot deze kwestie?
  • Op welke argumenten beroepen mensen met verschillende standpunten zich, en welke geloofwaardigheid hebben die argumenten?
  • Kunnen er omstandigheden zijn die tot nu toe niet in aanmerking zijn genomen die zouden kunnen betekenen dat het voorgestelde argument niet volledig geldig is?

Een verwant concept zijn de variaties op het thema “evidence-based practice”, dat wil zeggen een streven naar het gebruik van praktijkvoorbeelden waarvan is aangetoond dat zij effectief zijn, in plaats van gewoon te doen wat in je opkomt.

Kritisch denken is sterk verwant aan en overlapt gedeeltelijk met perspectief vaardigheden.

Complexiteit bewustzijn

Inzicht en vaardigheden om met complexe structuren en oorzaken om te gaan.

Complexiteit bewustzijn is in de eerste plaats een scherp besef dat bepaalde problemen complex kunnen zijn, en misschien op een manier waarvan men zich nog niet bewust van is. Complexiteit kan te maken hebben met onderliggende en diverse oorzaken, voorwaarden en omstandigheden die van invloed zijn op een bepaald vraagstuk.

Complexiteit kan ook verband houden met onderlinge afhankelijkheden tussen diverse actoren, die niet goed kunnen worden begrepen door eenzijdige, enkelvoudige causale verbanden. Een zeer belangrijk en vaak genoemd aspect van complexiteit bewustzijn is systeemdenken: de neiging om te zoeken naar patronen van grotere gehelen, hoe elementen van systemen op complexe manieren op elkaar inwerken, wat leidt tot systeemdynamiek en opkomende eigenschappen van systemen. Er zijn vele soorten systemen: ecologische, sociale, culturele, economische, juridische, organisatorische, cognitieve, enz.

Systeemdenken gaat verder dan denken in termen van eenzijdige en zelfs meerzijdige oorzaak-en-gevolgrelaties om dynamiek te overwegen die niet begrepen kan worden zonder systemische patronen en relaties.

Verwante concepten: holistische visie, strategisch denken, dialectisch denken, polariteit denken en vermogen tot synthetiseren (samenvatten).

Bewustwording van complexiteit is een eerste stap, daadwerkelijke vaardigheden in het analyseren, synthetiseren en ontwikkelen en toepassen van strategieën voor het beheersen van complexe vraagstukken zijn uiteraard van centraal belang.

Complexiteit bewustzijn is een belangrijke voorwaarde voor het hebben van echte openheid en een luisterende mentaliteit, omdat er altijd een verwachting is dat er omstandigheden zijn waarvan men zich nog niet bewust is.

Complexiteitbewustzijn is sterk gerelateerd aan kritisch denken, zingeving (ertoe doen) en perspectief vaardigheden.

Perspectief vaardigheden

Vaardigheden in het zoeken naar, begrijpen van en actief gebruik maken van inzichten vanuit verschillende perspectieven.

Dit kan worden beschouwd als een reeks vaardigheden, variërend van vrij eenvoudige tot zeer geavanceerde (en vrij zeldzame) vaardigheden. Een basis perspectief vaardigheid is dat we er eenvoudigweg van bewust zijn dat onze kijk op de wereld en haar problemen en gebeurtenissen een zienswijze is: een interpretatie die gebaseerd is op een beperkt en selectief geheel van gegevens en aangevuld met veronderstellingen en oordelen die niet gestaafd worden door bewezen feiten.

Meer verfijnde vaardigheden impliceren een scherp bewustzijn van de duurzame, complexe en structurele patronen van perspectieven, zowel de eigen en die van anderen. Dit houdt in dat men zich ervan bewust is dat de eigen perspectief noodzakelijkerwijs onvolledig is en blinde vlekken heeft, wat op zijn beurt over het algemeen leidt tot een onderzoekende oriëntatie.

Een persoon met goed ontwikkelde perspectief vaardigheden is over het algemeen open en nieuwsgierig, en kan actief deelnemen en proberen perspectieven te begrijpen die zeer verschillend zijn van het eigen perspectief en maakt gebruik van verschillende perspectieven om kwesties en processen te begrijpen.

Perspectief vaardigheden zijn gerelateerd aan openheid en leerdenken, zingeving, complexiteit bewustzijn, kritisch denken & inclusive mindset en interculturele competentie.

Zingeving

Vaardigheden in het zien van patronen, het structureren van het onbekende en in staat zijn om een beleving te creëren.

Mensen zijn voortdurend bezig met het betekenis geven aan hun ervaringen, om te kunnen functioneren. Dus om zingeving als een sleutelvaardigheid te beschouwen, moeten we ons richten op de meer ontwikkelde vormen van zingeving. Deze omvatten het actief zoeken naar patronen die relevant zijn voor de taken waar individuen of groepen voor staan, proberen zin te geven aan die patronen door te zoeken naar aanvullende informatie, het testen van verschillende mogelijke interpretaties, het aangaan van een dialoog met andere mensen en zo tot beter gefundeerde inzichten te komen.

Zingeving heeft een aanzienlijk raakvlak met andere delen van het IOW-raamwerk, zoals kritisch denken, complexiteit bewustzijn en perspectief vaardigheden.

Lange termijn oriëntatie en visievorming

Lange termijn oriëntatie en het vermogen om zich te verbinden aan visies met betrekking tot een bredere context.

Het is duidelijk dat complexe mondiale vraagstukken (klimaat, milieuproblemen, sociaaleconomische structuren, de wereldorde, enz.) lange termijn veranderingsprocessen behelzen.

Problemen die veroorzaakt of geconditioneerd worden door eigenschappen of door de dynamiek van zeer complexe systemen kunnen zelden snel worden opgelost, maar vereisen aanhoudende inspanningen gedurende lange perioden, met een veelheid aan verschillende maatregelen en strategieën.

Actoren met een strategische rol ten aanzien van complexe vraagstukken moeten een zeer lange tijdshorizon hebben, in die zin dat zij zich bewust moeten zijn van patronen van lange termijn processen die problemen genereren, het formuleren van visies en het opzetten en uitvoeren van acties om invloed uit te oefenen op de ontwikkeling van complexe systemen.

Een lange termijn oriëntatie is sterk gerelateerd aan en afhankelijk van complexiteit bewustzijn en doorzettingsvermogen.

3. Verbinden. Zorgen voor anderen en de wereld

Competenties: waardering, verbondenheid, bescheidenheid.

Waardering

Het omgaan met anderen en met de wereld met een basisgevoel van waardering, dankbaarheid en vreugde.

Waardering is geen vaardigheid in de traditionele zin, maar een manier van omgaan met mensen en de sociale, materiële en natuurlijke omgeving die versterkt kan worden door inspanning. Een waarderende basishouding is nuttig bij het opbouwen van verbinding met en vertrouwen tussen mensen, en dus bevorderlijk voor creatieve en samenwerkende prestaties. Er zijn redenen om aan te nemen dat er een verband bestaat tussen latere stadia in de ontwikkeling van volwassenen en de neiging en het vermogen om verankerd te zijn in een waarderende houding.

Des te minder iemand bezig is met het verdedigen van een ego-opvatting of werkt vanuit vooronderstellingen, des te gemakkelijker het is om positieve kwaliteiten te waarderen in verschillende situaties waarin men zich bevindt.

Waardering en plezier zijn kwaliteiten die waarschijnlijk subtiele effecten hebben in het inspireren van andere mensen, het verleggen van de aandacht van de deprimerende realiteit naar datgene wat erkenning en waardering verdient, waardoor energie vrijkomt, energie voor creatieve betrokkenheid.

Waardering is gerelateerd aan bescheidenheid, openheid en leergierigheid en aanwezig zijn. Een belangrijke factor voor mobiliserende vaardigheden.

Verbondenheid

Een sterk gevoel hebben van verbonden te zijn met en/of deel uit te maken van een groter geheel.

Dit is één van de items dat het meest diepgaand verweven is met gevoelde identiteit. Het gaat om het gevoel verbonden te zijn met en deel uit te maken van een veel groter geheel. Dit gevoel van verbondenheid leidt min of meer automatisch tot een gevoel van zorg voor het belang van het grotere geheel. Verbondenheid is daarom sterk verbonden met betrokkenheid om deel te nemen aan activiteiten die bijdragen aan positieve uitkomsten voor het “groter geheel”.

Verbondenheid is zeker geen specifieke vaardigheid dat het resultaat is van een training. Er zijn waarschijnlijk verschillende manieren om deze verbondenheid te voelen, van de meer pure en directe gevoelens van één zijn met al het andere, dat kan worden veroorzaakt door geestverruimende stoffen, naar meer cognitief gebaseerde vormen van verbondenheid tot holistische/systemische betekenisgeving, gebaseerd op kennis over de holistische/systemische betekenisgeving, gebaseerd op kennis over de verbeelding.

Verbondenheid is gelinkt aan vele andere vaardigheden en kwaliteiten in het IOW-raamwerk. Zowel die waardoor het gevoel van verbondenheid ontstaan. En die, welke voortvloeien uit het gevoel van verbondenheid: zingeving, complexiteit bewustzijn, innerlijk kompas, waardering, empathie & mededogen, bescheidenheid en inclusieve denkwijze.

Bescheidenheid

In staat zijn om te handelen in overeenstemming met de behoeften van de situatie, zonder het eigen belang voorop te stellen.

Bescheidenheid betekent hier het vermogen om te handelen zonder zich zorgen te maken over er goed uit te zien in de ogen van anderen of van zichzelf. De houding van bescheidenheid wordt hier opgevat als een gevolg van het niet (overmatig) geïdentificeerd zijn met een bepaald zelfbeeld en een behoefte om in dat zelfbeeld bevestigd te worden door anderen. Dit kan een gevolg zijn van een realistisch en accepterend besef van de eigen beperkingen en andere persoonlijkheidskenmerken.

Het min of meer zonder de behoefte zijn om een bepaald ego-beeld hoog te houden, betekent dat wanneer men handelt, men zich volledig kan richten op de behoeften van de situatie, in plaats van bezig te zijn met het projecteren van een bepaald beeld van zichzelf, b.v. als een expert. Dit maakt het gemakkelijker om open, gevoelig en respectvol te zijn ten opzichte van anderen.

Bescheidenheid is gerelateerd aan openheid en een lerende houding, zelfbewustzijn, verbondenheid, empathie en compassie, aanwezigheid en inclusieve mentaliteit en interculturele competentie.

Empathie en medeleven

Het vermogen om met anderen, zichzelf en de natuur om te gaan met welwillendheid, inlevingsvermogen en medeleven en de bedoeling om daarmee samenhangend leed aan te pakken.

Wij hebben ervoor gekozen om zowel empathie als medeleven te gebruiken als concepten met enigszins verschillende betekenissen. Er zijn verschillende begripsbepalingen in de literatuur, en het kan verstandig zijn om de definities vrij open te houden. Empathie wordt hier opgevat als het vermogen om relatief nauwkeurig te begrijpen en in te voelen wat andere mensen voelen, terwijl medeleven de kwaliteit toevoegt van het willen omgaan met andere mensen, mensen met welwillendheid.

Empathie en medeleven zijn natuurlijk belangrijke componenten in emotionele intelligentie.

Verwante concepten: welwillendheid, sympathie en toewijding.

4. Samenwerken. Sociale vaardigheden

Competenties: communicatievaardigheden, co-creatie vaardigheden, inclusieve mindset en interculturele competentie, vertrouwen, mobilisatie vaardigheden.

Communicatievaardigheden

Het vermogen om echt naar anderen te luisteren, een echte dialoog te stimuleren, eigen standpunten te verdedigen, conflicten op constructieve wijze te benaderen en de communicatie aan te passen aan uiteenlopende groepen.

Communicatievaardigheden kunnen worden omschreven in termen van bepaalde concrete gedragingen, zoals het overbrengen van positieve bedoelingen en waardering, aandachtig en actief luisteren, het stellen van open vragen en het verdedigen van standpunten op opbouwende wijze.

Echter, zonder een meer fundamentele basis van waarden en geestelijke volwassenheid, kan het beoefenen van bepaalde gedragingen niet leiden tot echt contact, vertrouwen, veilige ruimtes en vruchtbare dialoog. Communicatie vaardigheden zijn sterk gerelateerd aan verschillende andere IOW, zoals aanwezigheid, bescheidenheid, perspectief bewustzijn, openheid, lerende houding en een op integratie gerichte houding gebaseerde interculturele competentie.

Bewustzijn van andere potentiëlen en verschillende patronen die betekenis gevend zijn (als gevolg van verschillende inburgering methode, professionele opleiding, politieke wereldbeschouwing en levenservaringen) is noodzakelijk om te beseffen dat communicatiegedrag moet worden aangepast aan verschillende contexten.

Er is bewust voor gekozen om vaardigheden op het gebied van conflictbeheersing en het vertellen van verhalen op te nemen in de categorie communicatie vaardigheden. Uiteraard is er een zeer uitgebreide literatuur over communicatie, conflicthantering en storytelling, zo omvangrijk dat het moeilijk is om representatieve bronnen te selecteren.

Co-creatie vaardigheden

Vaardigheden en motivatie om samenwerkingsrelaties op te bouwen, te ontwikkelen en te faciliteren met diverse stakeholders, gekenmerkt door geestelijke veiligheid en echte co-creatie.

De keuze voor de term “co-creatie vaardigheden” is gemaakt na uitgebreide gesprekken in verschillende samenstellingen. In het eerste onderzoek, werd “samenwerking” zeer vaak genoemd, maar we kozen uiteindelijk voor “co-creatie”, omdat de term de nadruk legt op het creatieve en stimulerende aspect van samenwerking. Uiteraard omvatten co-creatie vaardigheden een groot aantal deelvaardigheden en overlappen ze met verschillende andere vaardigheden en kwaliteiten in het IOW-raamwerk, zoals vertrouwen, communicatievaardigheden, inclusieve mindset en Interculturele competentie, mobilisatie vaardigheden, openheid, leerhouding en perspectief vaardigheden. De focus ligt hier op vaardigheden in het creëren van gunstige voorwaarden voor en het faciliteren van productieve samenwerking en co-creatie.

Tot de deelvaardigheden behoren vaardigheden in het creëren van een open klimaat dat wordt gekenmerkt door vertrouwen en geestelijke veiligheid; vergaderingen leiden op een manier die het werkproces structureert door gedeelde focus, creativiteit en openheid voor diverse input; en het ontkrachten van de machtsdynamieken die een creatieve samenwerking in de weg staan.

We hebben ervoor gekozen om vaardigheden op het gebied van verandermanagement niet apart op te sommen, maar het concept verdient zeker specifieke aandacht bij het ontwerpen van programma’s voor competentieontwikkeling. Nogmaals, er is een zeer grote literatuur relevant voor co-creatie, niet in het minst met betrekking tot faciliteren en methoden voor het managen van complexe vraagstukken.

Inclusieve mindset en interculturele competentie

Bereidheid en het vermogen om diversiteit te omarmen en mensen en groepen betrekken met verschillende opvattingen en achtergronden.

In dit item hebben we houding en vaardigheden gecombineerd. Actief geïnteresseerd zijn in het zoeken naar, in overweging nemen van en betrekken van individuen en groepen met diverse achtergronden, identiteiten en opvattingen is één facet. Meer specifiek,

werken in internationale contexten betekent dat verschillen in cultureel geconditioneerde normen, waarden, attitudes, verwachtingen, gedragspatronen, enz. een belangrijke rol spelen voor een succesvolle samenwerking.

Interculturele competentie vereist bewustzijn van de mogelijkheid van interculturele verschillen, tot op zekere hoogte kennis over gemeenschappelijke dimensies van verschillen (bv. met betrekking tot machtsafstand, genderrollen, communicatie in hoge of lage kaders, besluitvorming en communicatievaardigheden.

Een specifiek aspect van een inclusieve mindset is de bereidheid om te luisteren naar en zich aan te passen aan lokale omgeving. Een ander facet van een inclusieve mindset is de bereidheid om macht te delen.

Vertrouwen

Het vermogen om vertrouwen te tonen en om betrouwbare relaties te creëren en te onderhouden.

Wij hebben vertrouwen in het kader opgenomen, ook al wordt vertrouwen vaak gezien als een resultaat, in plaats van een vaardigheid of een basishouding.

Blindelings vertrouwen kan zeer problematisch zijn, met name bij het werken met zeer omstreden kwesties. Er zijn echter vaardigheden betrokken bij de dimensie vertrouwen:

  • andere mensen benaderen met de ambitie om zoveel mogelijk vertrouwen te scheppen, rekening houdend met de omstandigheden;
  • handelen op manieren die vertrouwen wekken (door transparant te zijn, welwillendheid over te brengen, betrouwbaar te zijn, etc.) en voortdurend omgaan met gebeurtenissen met aandacht voor het opbouwen en behouden van vertrouwen.

Vaardigheden om andere mensen vertrouwen te schenken kunnen echter zowel voor goede als voor destructieve doeleinden worden gebruikt, zodat vaardigheden in het scheppen van vertrouwen moeten worden gekoppeld aan andere vaardigheden en kwaliteiten, zoals empathie, mededogen en welwillendheid.

Vertrouwen is verbonden met integriteit en authenticiteit, communicatievaardigheden en co-creatie vaardigheden.

Andere benadering: vertrouwen is verbonden met logisch redeneren, empathie en authenticiteit.

Mobilisatie vaardigheden

Vaardigheden om anderen te inspireren en te mobiliseren om zich in te zetten voor gedeelde doelen.

Mobilisatie vaardigheden overlappen natuurlijk met co-creatie vaardigheden, maar verdienen een aparte vermelding omdat mobilisatie inhoudt dat men op brede schaal verschillende groepen mensen bereikt, hun interesse wekt en productieve manieren aanbiedt om mensen actief te betrekken bij verschillende soorten werk voor het bereiken van de doelen.

Net als verschillende andere vaardigheden en kwaliteiten kunnen mobilisatie vaardigheden worden gebruikt voor constructieve of destructieve doeleinden, en moeten ze daarom worden geleid door een welwillend innerlijk kompas.

5. Daadkracht – Verandering sturen

Kwaliteiten als moed, creativiteit, optimisme en doorzettingsvermogen helpen ons een echte ” empowerment ” te verwerven, oude patronen te doorbreken, originele ideeën te genereren en met volharding te handelen in onzekere tijden.

Moed

Het vermogen om op te komen voor waarden, beslissingen te nemen, doortastend op te treden en, indien nodig, bestaande structuren en opvattingen ter discussie te stellen en te ontwrichten.

Moed is nog een vermogen die niet gemakkelijk als een vaardigheid kan worden beschouwd, maar die toch een kwaliteit is die via een reeks strategieën kan worden gevoed en ontwikkeld. Wij hebben hier een aantal verwante kwaliteiten ondergebracht:

  • de moed om voor overtuigingen uit te komen,
  • het vermogen om van ideeën over te gaan tot het daadwerkelijk nemen van besluiten,
  • en de neiging om doortastende acties te ondernemen om tastbare resultaten te bereiken.

Moed houdt ook de bereidheid in om diepgewortelde overtuigingen, patronen en praktijken ter discussie te stellen en te doorbreken, teneinde mogelijkheden voor creativiteit en verandering te creëren.

Moed alleen is natuurlijk niet per se een positieve eigenschap, maar moet worden geleid door welwillendheid, complexiteit bewustzijn en inzet voor het welzijn van het geheel.

Creativiteit

Het vermogen om originele ideeën te genereren en te ontwikkelen, te innoveren en bereid te zijn conventionele patronen te doorbreken.

Creativiteit is geen vaardigheid in strikte zin, en ook geen cognitieve capaciteit die iedereen door specifieke oefeningen tot een hoog niveau kan ontwikkelen. Er zijn echter redenen om aan te nemen dat creativiteit verband houdt met ontwikkelingsprocessen bij volwassenen.

Een gangbaar onderscheid in de ontwikkeling bij volwassenen is het maken van onderscheid tussen preconventionele, conventionele en postconventionele patronen van betekenisgeving.

Conventionele betekenisgeving wordt geassocieerd met het als gegeven aannemen van heersende normen en praktijken, in plaats van onderzoek te doen naar alternatieve mogelijkheden, terwijl postconventionele betekenisgeving het zelfstandig bedenken inhoudt van wat wenselijk is en hoe het gerealiseerd kan worden.

Een sterk ontwikkeld complexiteit bewustzijn omvat de gewoonte om causale verbanden en mogelijkheden voor alternatieve scenario’s te onderzoeken en te doorgronden. Mensen met een sterk complexiteit bewustzijn hebben de neiging bestaande omstandigheden en patronen niet als vanzelfsprekend te beschouwen, maar zich vaak voor te stellen hoe dingen zouden kunnen zijn als ze anders werden gedaan.

Andere elementen die verband houden met creativiteit zijn openheid en een lerende houding, perspectief vaardigheden, en, wanneer creativiteit als een collectief fenomeen wordt gezien, co-creatie vaardigheden en andere sociale vaardigheden.

Optimisme

Het vermogen om een gevoel van hoop, positieve instelling en vertrouwen in de mogelijkheid van zinvolle verandering vast te houden en over te brengen.

Optimisme kan worden beschouwd als een persoonlijkheidskenmerk, maar hier ligt de nadruk op het vermogen anderen (en zichzelf) hoop in te praten dat het mogelijk is zinvolle resultaten te bereiken door zich te richten op wat haalbaar is. Een aspect hiervan is de vaardigheid om mensen te helpen hun aandacht te richten, in dit geval op mogelijkheden, in plaats van zich uitsluitend te richten op de deprimerende realiteit.

Natuurlijk is optimisme niet per definitie iets dat altijd functioneel is in verband met het bereiken van concrete resultaten bij het aanpakken van zeer complexe uitdagingen, het moet realistisch zijn.

Optimisme is nauw verbonden met waardering.

Doorzettingsvermogen

Het vermogen om betrokkenheid vol te houden en vastberaden en geduldig te blijven, ook al duurt het een hele tijd voor de inspanningen resultaat opleveren.

Doorzettingsvermogen kan ook worden opgevat als een persoonlijkheidskenmerk, hoewel het vermogen om betrokkenheid vol te houden waarschijnlijk kan worden versterkt door bewuste aandacht voor de mogelijkheden om positieve resultaten op lange termijn te bereiken. Als zodanig houdt volharding verband met langetermijnoriëntatie en visionair denken.

Doorzettingsvermogen is nog een andere kwaliteit die constructief of destructief kan zijn, afhankelijk van de aard van de ambities die een persoon of een groep nastreeft, en dus moet zij in verband worden gebracht met andere kwaliteiten en vaardigheden. Elementen die passen bij doorzettingsvermogen: geduld, veerkracht, vastberadenheid en besluitvaardigheid.

Slotopmerking

Wij zijn ons er terdege van bewust dat er dieperliggende patronen zijn met betrekking tot de wijze waarop vaardigheden en kwaliteiten zich tot elkaar verhouden, hoe zij kunnen worden uitgepakt in deelvaardigheden en hoe zij nauwkeuriger kunnen worden beschreven en begrepen. Sommige vaardigheden en kwaliteiten zijn meer fundamenteel en voorwaarden voor andere.

De Innerlijke Ontwikkelings Waarden is een weergave van de door de massa verzamelde wijsheid van alle leeftijden en alle culturen. Wij hebben geen van deze vaardigheden of methoden uitgevonden, maar zijn door Inner Development Goals (IDG) (een non-profit organisatie) verzameld en beschreven. Samen met IDG bouwen we aan een voortdurend evoluerend, open source lerend ecosysteem waar zaken met elkaar verbonden worden.

Onze belangrijkste focus ligt op het werken met organisaties. Zij hebben een groot potentieel om menselijke ontwikkeling – door leren – te versnellen.

Ons werk wordt ondersteund door wetenschappelijk onderzoek, ervaringen en voortdurend leren. Een belangrijke taak voor ons is de bevindingen op een eenvoudige en toegankelijke manier over te dragen.

Wij begrijpen heel goed dat het realiseren van veranderingen complex is. Heb je ondanks deze informatie behoefte aan concrete stappen en iemand die je ondersteund om verandering teweeg te brengen, neem dan contact met ons op. Dit kan via onderstaand contactformulier of door een WhatsApp bericht te versturen.

    Jouw naam (verplicht)

    Jouw e-mail (verplicht)

    Onderwerp

    Jouw bericht

    RenéOude patronen doorbreken