Binnen veel organisaties lijkt het bijna gebruikelijk dat de werkdruk hoog ligt. Steeds vaker horen we het: werknemers met een burn-out. We moeten steeds meer, wat zorgt voor een hoge werkdruk en veel stress. Maar wat doet een hoge werkdruk of stress met jouw werknemers? Negeer je de signalen van je medewerkers of ga je er iets mee doen? In dit artikel lees je een aantal tips die je als leidinggevende kunt inzetten voor je collega’s. Hoe je de rehabilitatie (herstel) zo succesvol mogelijk kunt laten verlopen of hoe je een burn-out kunt voorkomen.
7 tips: rehabiliteren & een burn-out voorkomen
Tip 1: Zoek naar hulpbronnen.
Vraag als leidinggevende of je collega al hulp heeft gezocht voor de signalen die zijn afgegeven? Of gehoor gegeven aan de klachten die hij/zij heeft? Hulp in de vorm van delen van onzekerheden, angsten met naasten, deelgenoten, gelijkgestemden of professionele hulp. Hulp om weer grip te krijgen op je functioneren of om meer grip te krijgen op je functioneren.
Tip 2: Ontdek jezelf & je situatie.
Voorkomen van een burn-out vraagt om een spiegel, om bewustzijn, om luisteren naar de signalen die er worden gegeven. Lichamelijke signalen. Stress gerelateerde klachten zoals hoofdpijn, nekpijn, rugpijn, gewrichtsklachten, vermoeidheid, alertheid, pijn op de borst, hartkloppingen, pijn in ledematen, buikpijn, concentratieverlies opvliegerig, achterdocht, passiviteit, neerslachtigheid of duizeligheid. Of een veelvoud van deze klachten. Dit kunnen duidelijke signalen zijn van een aankomende burn-out. Voor jou als leidinggevende is het hierbij van belang een pas op de plaats te nemen. Stil te staan bij wat er gaande is. Dit kun je zelf doen, maar dit kun je ook versnellen door professionele ondersteuning te gaan zoeken om dit proces te versnellen.
Rehabilitatie na een burn-out zorgt weer voor veel extra spanning en extra stress. Je collega wil weer terug keren naar de plek waar of waardoor hij/zij ziek is geworden, waar de bron van alle ellende ligt. Vaak gaat dit gepaard met ernstige gevoelens van falen, schuldgevoel naar andere collega’s, weinig eigenwaarde, een laag zelfbeeld, onzekerheid, angst, etc. Bovendien verwacht de omgeving vaak oude prestaties van iemand die net terugkeert na een burn-out. Dus hiervoor geld ook; ‘voorkomen is beter dan genezen’.
Tip 3: Stel duidelijke haalbare doelen.
Zorg ervoor dat je duidelijke communiceert met je collega hoe hij/zij weer grip en leiding kan krijgen over het eigen functioneren. Kijk en bespreek wat je collega van zichzelf kan verwachten. Wat kun je doen en vooral wat is beter niet te doen en wat zijn dan de consequenties. Overleg kleine haalbare stappen. Kijk welke taken jij nog wel ziet zitten om weer langzaam op te starten. Zorg voor ondersteuning bij dit proces. Een rechterhand of meerdere rechterhanden. Onderschat als leidinggevende niet de meerwaarde van ondersteuning bij het taakproces of het sociaal-emotionele proces van je collega.
Tip 4: Maak een plan van aanpak als hulpmiddel – niet als keurslijf.
Waak ervoor dat het plan van aanpak geen knellend keurslijf wordt. Een rehabilitatieplan. Een goed plan van aanpak kan je behoeden om niet te hard van stapel te lopen en halverwege te struikelen. Wanneer het plan van aanpak toch iets te ambitieus blijkt te zijn opgesteld, durf dit onderweg dan bij te stellen of hiervan af te wijken. Doe dit niet alleen, zorg ook hier voor ondersteunende hulpbronnen. Met als insteek; waar we aan beginnen maken we ook af.
Tip 5: Check regelmatig de voortgang.
Neem geregeld een momentje om te horen hoe het herstel verloopt. Dat kun je doen door stil te staan bij hoe dit nu heeft kunnen ontstaan, wat er onderweg zoal gebeurd is om hierin te belanden? Door te kijken wat je collega nu anders doet of kan gaan doen. Om uiteindelijk het doel te realiseren dat je collega uit zijn/haar overlevingsstrategie komt en comfortabeler kan functioneren.
Dit moet niet nu, volgende week of over een maand. Dit kan doormiddel van intensieve coachgesprekken, maar kan ook door hulpbronnen zo in te zetten dat je hier 24/7 een beroep op kan doen. Na herstel of ter voorkoming van een burn-out kun je ook denken aan regelmatig onderhoud met betrekking tot de persoonlijk ontwikkeling van je collega. Door coaching of door bijvoorbeeld intercollegiaal overleg. Vraag je regelmatig af hoe het met je collega gaat. Hoe zit hij/zij erbij en sta stil bij je eigen proces. Blijf luisteren naar de signalen die je waarneemt.
Durf als leidinggevende van het schema af te wijken. Houd als stelregel aan ‘zo snel als mogelijk, en zo langzaam als nodig’. Zeker bij rehabilitatie na een burn-out geldt het spreekwoord ‘haastige spoed is zelden goed’.
Tip 6: Stem af met betrokken professionals.
Neem contact op met de arts of coach die je begeleidt bij het herstelproces en bespreek de specifieke aandachtspunten en valkuilen van jezelf en die van je collega. Bedenk dat uiteindelijk alle partijen belang hebben bij een succesvolle rehabilitatie, in eerste instantie jijzelf en uiteindelijk ook jouw werknemers en opdrachtgevers. Heeft je collega geen arts of coach benaderd? Wees gerust kritisch naar de motieven hiervoor. Motieven als ‘alles zelf willen oplossen’ en ‘moeite met hulp vragen’ kunnen hierbij een rol spelen in het ontwikkelen van de burn-out. Hierbij kan het dus van belang zijn dat verandering van deze gedragspatronen of persoonlijkheidskenmerken de eerste stap zijn van herstel.
Jij moet het zelf doen, maar je hoeft het niet alleen te doen.
Tip 7: Durf te vallen en weer op te staan.
Geen enkel mens is perfect, je raakt nooit uitgeleerd en iedereen heeft z’n blinde vlekken en z’n uitdagingen.
Natuurlijk doe je wat je doet met de beste bedoelingen, maar dat zal ongetwijfeld niet altijd zo ervaren worden en effectief zijn. De rehabilitatie is tenslotte een proces van synergie, waarbij het zinvol is af en toe te reflecteren op je persoon en hoe jouw persoonlijke eigenschappen samenwerken; wat gaat goed en wat kan beter?
Auteur: Kees Jongman Potentieel benutten met Visie
Wil je verder in gesprek over mijn visie op rehabilitatie of hoe je een burn-out kunt voorkomen, neem dan gerust contact met me op.
Fout: Contact formulier niet gevonden.
